In glastuinbouwgebied Sirjansland verrijst momenteel de eerste houtgestookte biomassacentrale met CO2-afvanginstallatie van ons land. Dit initiatief van drie vooruitstrevende Zeeuwse ondernemers moet de tuinbouw in het gebied extra toekomstperspectief bieden.
Eind dit jaar moet hij operationeel zijn: de houtstookinstallatie met CO2-afvang aan de rand van glastuinbouwgebied Sirjansland op Schouwen-Duiveland. De bouw van de immense installatie is inmiddels in volle gang. “Een dergelijke centrale heeft nogal wat impact op de omgeving”, geeft Dick van Noord toe. Hij heeft 8,4 hectare troscocktailtomaten in het betreffende gebied. “Zeker omdat het aantal verkeersbewegingen straks zal toenemen vanwege de aanvoer van houtig restafval. Onder andere daarom hebben we de dorpsbewoners al vroeg geïnformeerd over onze plannen, en hen hierbij betrokken. Hoewel er in het begin wat kritische vragen werden gesteld, durf ik nu te stellen dat onze plannen een breed draagvlak hebben.”
Eerste in Nederland, derde wereldwijd
Een alternatief voor gas is volgens Van Noord nodig omdat duurzaamheid steeds meer een issue wordt. “Daarnaast willen we de stijging van de energiekosten een halt toeroepen”, licht de ondernemer toe. “Deze uitdaging pakten we op met de Sir United-tuinders.”
De tuinders startten met een brede scope en oriënteerden zich op diverse vormen van duurzame energie. Aardwarmte viel al snel af, aangezien de ondergrond te weinig potentie bood. Datzelfde gold voor een biogasinstallatie, waarin mest uit de omgeving zou worden vergist. “Dit zou echter zo’n grote installatie worden en zoveel transportbewegingen vergen, dat we bang waren dat omwonenden hier niet mee akkoord zouden gaan.”
Een houtgestookte biomassacentrale was de volgende optie die onder de loep werd genomen. “Op Schouwen-Duiveland zitten veel groenvoorzieningsbedrijven, die hun houtig restafval nu naar de afvalverbranding in Rotterdam brengen. Dit materiaal leent zich ook perfect voor het opwekken van duurzame warmte.”
Drie ondernemers – Prominent Grevelingen, DT van Noord Tomaten en Van Duijn Aubergines – besloten deze mogelijkheid verder te onderzoeken. Hier kwam meer bij kijken dan zij in eerste instantie dachten. “Onze voorkeur ging uit naar een houtstookinstallatie met CO2-afvanginstallatie voor de terugwinning van CO2. Anders zouden we onze CO2-behoefte immers op een andere manier moeten invullen. De combinatie van deze technieken is echter nog niet gangbaar. Sterker nog: alleen in het oosten van Duitsland en Canada staan soortgelijke installaties. We zijn in Duitsland geweest, maar het was moeilijk om informatie los te krijgen. Uiteindelijk besloten we de stap toch te wagen, mede omdat we DEI (Demonstratie Energie Innovatie)-subsidie kregen voor dit project. Begin dit jaar ging uiteindelijk de schop de grond in. Voorafgaand hieraan hebben we dus eerst gezorgd voor draagvlak in de omgeving; we hebben opnieuw een presentatie gegeven voor de dorpsraad.”
Local for local
De drie ondernemers richtten een aparte BV op voor het houtstookproject: Duurzame Energie Sirjansland, kortweg DES. Deze BV investeerde in en is eigenaar van de installatie. Daarnaast zijn twee mensen aangenomen, die verantwoordelijk zijn voor alle operationele zaken. “We hopen straks acht MW aan warmte te kunnen opwekken met de installatie, wat betekent dat de drie aangesloten bedrijven voor 60 à 70 procent van het gas af kunnen. Maar wat dit betreft moeten we nog een slag om de arm houden: de hoeveelheid warmte die beschikbaar komt, hangt ook af van de kwaliteit van het afvalhout.”
Het houtig restafval komt allemaal uit een straal van 120 kilometer rondom Sirjansland. “We hebben hiervoor afspraken gemaakt met een bedrijf dat is gespecialiseerd in biomassa, en dat al het hout inzamelt bij de diverse leveranciers. Ook wat dit betreft zoeken we dus zoveel mogelijk samenwerking met lokale partijen, om zo commitment op te bouwen en dit te vergroten.”
Als alles volgens plan verloopt, wordt op termijn ook nog warmte geleverd aan een vierde tuinder. “Maar de levering aan onze eigen bedrijven heeft prioriteit.”
Duurzaamheidswinst
Wat levert een en ander de betrokken ondernemers op? En draagt de duurzame energievoorziening bij aan een beter ondernemersklimaat in Sirjansland? “Absoluut”, zegt Van Noord resoluut. “De inzet van duurzame warmte uit houtstook helpt ons om de stijging van de energiekosten binnen de perken te houden. En niet te vergeten: we zetten flinke stappen op het gebied van duurzaamheid. Door de inzet van groene energie en CO2 verminderen we de fossiele CO2-uitstoot met twaalf miljoen kilogram per jaar. Dat is ook belangrijk voor het draagvlak en het heeft in de toekomst wellicht ook een meerwaarde in de afzet.”
Bericht van Onderneming 2026